အထိုင်လျှော့ချခြင်းနှင့် Screen Time လျှော့ချခြင်းတို့ကြောင့်ရရှိလာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများ

ခေတ်မှီနည်းပညာအသစ်အဆန်းတွေ လျင်မြန်စွာတိုးတက်နေတဲ့ ဒီနေ့လိုခေတ်ကြီးထဲမှာဆိုရင် လူအများစုက သူတိုရဲ့ တစ်နေ့တာ အချိန်အများစုကို ကွန်ပျူတာ (သို့မဟုတ်) Laptop အရှေ့ပဲထိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြရပြီး စိတ်အပန်းဖြေတဲ့ အခါမှာဆိုရင်လည်း ဖုန်း၊ တီဗွီနဲ့ Tablet တို့ကိုသာ အများဆုံးအသုံးပြုနေကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယနေ့ခေတ် လူငယ်၊ လူရွယ်တွေသာမက လူကြီးပိုင်းအချို့တွေပါ လှုပ်လှုပ်ရှားရှားသွားလာတဲ့အချိန်က နည်းပါးလာပြီး အိမ် (သို့မဟုတ်) အလုပ်မှာ အလှုပ်အရှားမရှိဘဲ နေထိုင်တဲ့အချိန်က ပိုများလာနေပါတယ်။ ဒီလိုအလှုပ်အရှားနည်းပါးတဲ့အချိန်တွေကလည်း တစ်နေ့မှာ အနည်းဆုံး ၇ နာရီကနေ ၈ နာရီအထိရှိလာ တာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးနေထိုင်ပြုမူတဲ့ပုံစံက အချိန်တွေ၊ ရက်တွေ၊ လတွေ ကြာမြင့်လာတဲ့အခါမှာတော့ ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။

Screen Time အသုံးပြုမှု များပြားလာလေလေ၊ အသွားအလာ အလှုပ်အရှားကလည်း မရှိသလောက်နည်းပါးပြီး ထိုင်တဲ့အချိန်နဲ့ လဲလျောင်းတဲ့အချိန်တွေသာ များပြားလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုလှုပ်လှုပ်ရှားရှားနဲ့ သွားလာတဲ့အချိန်တွေနည်းပါးလာတဲ့အခါမှာတော့ အောက်ဖော်ပြပါကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကို အနှေးနဲ့အမြန်ဆိုသလို ကြုံတွေ့လာရနိုင်ပါတယ်။

နှလုံးနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ပြဿနာများ

အထိုင်များပြီး အလှုပ်အရှား၊ အသွားအလာနည်းပါးတာကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေထဲမှာဆိုရင် နှလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ရောဂါပြဿနာတွေဖြစ်ပေါ်လာခြင်းကလည်း ထိပ်ဆုံးကပါဝင်လျက်ရှိနေပါတယ်။ ထိုင်နေတဲ့အချိန်မှာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက အဆီတွေ လောင်ကျွမ်းမှုကလည်း လျော့နည်းလာတာကြောင့် နောက်ဆုံးမှာတော့ သွေးတွင်းအဆီပမာဏတွေများပြားလာပြီး နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းခြင်း၊ သွေးတိုးခြင်း၊ လေဖြတ်ခြင်းနဲ့ နှလုံးကြွက်သားပုပ်ပြီး ရုတ်တရက်သေဆုံးခြင်းမျိုးတို့ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။

သုတေသီတွေရဲ့လေ့လာချက်တွေအရဆိုရင် တစ်နေ့ကိုအနည်းဆုံး ၁၂ နာရီမျှ တောက်လျှောက်ဆိုသလို အထိုင်များတဲ့သူတွေမှာ နှလုံးရောဂါကြောင့် သေဆုံးနိုင်ချေ ၆၄ ရာခိုင်နှုန်းအထိရှိတာကိုတွေ့ရပြီး ဆီးချို၊ သွေးချို၊ သွေးတိုးနဲ့ အ၀လွန်ရောဂါတွေလည်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ခန္ဓာကိုယ်နာကျင်ခြင်း

လူ့ခန္ဓာကိုယ်မှကြွက်သားတွေဟာဆိုရင် အသုံးမပြုတာကြာလာတဲ့အခါမှာ အားနည်းလာတတ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အချိန်ကြာမြင့်စွာ ထိုင်ခြင်းကြောင့် ခါးတစ်ဝိုက်မှကြွက်သားတွေကလည်း တောင့်တင်းညောင်းညာမှုတွေဖြစ်လာတတ်သလို ခန္ဓာကိုယ်အောက်ပိုင်းနဲ့ ခြေထောက်ကြွက်သားတွေကလည်း အားနည်းလာတတ်တာကြောင့် အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာတဲ့အခါမှာ မတော်တဆဖြစ်လွယ်ပြီး အရိုးကျိုးလွယ်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ထိုင်တဲ့အချိန်ကာလကြာမြင့်လာတဲ့အခါမှာ‌ လည်ပင်း၊ ပခုံးနဲ့ နောက်ကျောတို့ကလည်း နာကျင်လာနိုင်ပြီး ခါးဆစ်ရိုးမှာလည်း ဒဏ်ဖြစ်ကာ ခါးဆစ်ရိုးကျွံခြင်း၊ ခြေထောက်ဖောရောင်ခြင်း၊ ကြွက်တက်ခြင်းနဲ့ အာရုံကြောပိခြင်းတို့ကို ခံစားလာရနိုင်ပါတယ်။

ဦးနှောက်စွမ်းဆောင်ရည်ကိုကျဆင်းစေခြင်း

အလှုပ်အရှားနည်းပါးပြီး အထိုင်များခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုးကျိုးတွေထဲမှာ ဦးနှောက်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်တွေ ကျဆင်းတာကလည်းတစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ကိုလှုပ်ရှားမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့အခါမျိုးတွေမှာ သွေးနဲ့ အောက်စီဂျင်တွေက ဦးနှောက်ဆီကို ပိုမိုစီးဆင်းမှုဖြစ်စေတာကြောင့် တကယ်လို့သင့်အနေနဲ့ ဒီလိုမျိုးလှုပ်ရှားမှုတွေမပြုလုပ်ဘဲ အထိုင်များမယ်ဆိုရင်တော့ ဦးနှောက်ကို သွေးစီးဆင်းမှုတွေကို လျော့ကျလာမှာဖြစ်ပြီး အတွေးတွေကလည်း ကြည်လင်ပြတ်သားမှုတွေရှိတော့မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် ဦးနှောက်ရဲ့ မှတ်ဉာဏ်အသစ်တွေဖြစ်စေတဲ့အပိုင်းကိုလည်း လျော့ပါးသွားစေနိုင်တယ်လို့ လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေအရ သိရပါတယ်။

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်မှုဖြစ်ခြင်း

အထိုင်များခြင်းကြောင့် ဦးနှောက်နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ဆီကို သွေးစီးဆင်းမှုတွေ နှေးကွေးလာတဲ့အခါမှာ ဦးနှောက်မှတ်ဉာဏ်ကိုလည်း ထိခိုက်လာတာကြောင့် စိတ်မွန်းကြပ်မှုတွေကိုလည်း ခံစားလာရနိုင်ပြီး တစ်ခါတစ်လေမှာ သတိလက်လွတ်ဖြစ်သွားတွေလည်း ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကွန်ပျူတာအရှေ့မှာ အချိန်အကြာကြီးထိုင်ပြီးအလုပ်လုပ်တာက စိုးရိမ်ပူပန်မှုကိုလည်း လွန်ကဲသွားစေနိုင်ပြီး ဒီလိုလွန်ကဲမှုကြောင့်လည်း အိပ်ချိန်စက်ဝန်းကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်သွားစေနိုင်ပါတယ်။

ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုကိုမြင့်တက်စေခြင်း

အစာ စားပြီးပြီးချင်း ချက်ချင်းဆိုသလိုထိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်တာဟာဆိုရင် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်စုပုံမှုကို ပိုမိုဖြစ်ပွားစေနိုင်သလို အူမကြီးကင်ဆာ၊ သားဥအိမ်ကင်ဆာ၊ အူသိမ်ကင်ဆာ၊ ဆီးလမ်းကြောင်းကင်ဆာနဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာတို့ ဖြစ်ပွားမှုကိုလည်း ပိုမိုတိုးမြင့် စေနိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။

အထိုင်များခြင်းကြောင့် ဖော်ပြပါအချက်တွေဖြစ်ပေါ်စေနိုင်တဲ့အပြင် Screen Time အသုံးပြုမှုများပြားခြင်းကြောင့်လည်း မျက်လုံးနဲ့ အသားအရည်ကို ထိခိုက်ပျက်စီးမှုတွေဖြစ်လာစေနိုင်ပါတယ်။ အသက်အရွယ်အလိုက် Screen Time ရှိသင့်တဲ့အချိန်ကတော့ အသက် ၂ နှစ်ကနေ ၁၂ အရွယ်တွေထိဆိုရင် တစ်နေ့ကို‌ ၁ နာရီမျှသာရှိသင့်ပြီး ဆယ်ကျော်သက်တွေနဲ့ အရွယ်ရောက်ပြီးသူတွေ အနေနဲ့ ကတော့ တစ်နေ့ကို ၂ နာရီပဲရှိသင့်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ယနေ့ခေတ်လိုမျိုး နည်းပညာနဲ့ အလုပ်လုပ်နေရတဲ့အချိန်ကာလမှာ လုပ်ငန်းခွင်ကို ဝင်ရောက်နေကြတဲ့ အရွယ်ရောက်ပြီးသားသူတွေအဖို့ကတော့ တစ်နေ့ကို ၂ နာရီမျှသာ Screen Time ရှိရမယ်ဆိုတာက မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် တကယ်လို့များ သင်က ကွန်ပျူတာ (သို့မဟုတ်) Laptop ကို အချိန်ကြာမြင့်စွာကြည့်ရပြီး အလုပ်လုပ်နေရသူ ဖြစ်တယ်ဆိုပါက ခဏတဖြုတ်လမ်းလျှောက်ပြီး ရေထသောက်ခြင်းနဲ့ အဝေးတစ်နေရာကိုလှမ်းကြည့်ခြင်းမျိုးတို့ ပြုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။

တကယ်လို့ သင့်အနေနဲ့ အထိုင်များပြီး Screen Time များပြားနေပြီလို့ ခံစားရပါက အောက်ပါအချက်တွေအတိုင်း ထိုင်တဲ့ အချိန်တွေနဲ့ Screen Time အသုံးပြုချိန်တွေကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ ပထမဆုံးအနေနဲ့ကတော့ အလုပ်ကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တခြားသော အကြောင်းအရင်းကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် အချိန်တွေအကြာကြီးထိုင်ခြင်းကို ရှောင်ရှားပေးပါ။ ကျွမ်းကျင်သူတွေကတော့ မိနစ် သုံးဆယ်မျှ ထိုင်ပြီးတဲ့အချိန်မှာ ခန္ဓာကိုယ်မှအကြောအချဉ်တွေပြေနိုင်ဖို့အတွက် မိနစ် ၃၀ မှာ တစ်ခါလောက်ထပြီး မိနစ်အနည်းငယ်မျှ လမ်းလျှောက်‌ ပေးသင့်ကာ ထိုင်တဲ့အခါမှာလည်း နောက်ကျောကို မတ်မတ်ထားသင့်တယ်လို့ အကြံပေးထားကြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အားလပ်ချိန်တွေမှာ ယောဂပြုလုပ်ခြင်းကလည်း ခန္ဓာကိုယ်မှရှိတဲ့ကြွက်သားတွေကို ပျော့ပြောင်းစေပြီး စိတ်ကိုတည်ငြိမ်စေနိုင်တာကြောင့် တစ်နေ့တာရဲ့ စိတ်ဖိအားတွေကိုလည်း လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။

Screen Time အသုံးပြုမှုကိုလျှော့ချဖို့အတွက်ကတော့ မနက်အိပ်ရာထဖို့အတွက် Alarm ပေးရာမှာ ဖုန်းနဲ့ Alarm ပေးခြင်းကို အရင်ဆုံးရှောင်ရှားသင့်ပါတယ်။ အကြောင်းအရင်းကတော့ ဖုန်းမှ Alarm မြည်လို့ အိပ်ရာနိုးလာတဲ့အခါမှာ Alarm ပိတ်ဖို့အတွက် ဖုန်းကို ပထမဆုံးကိုင်ရတာကြောင့် အိပ်ရာနိုးနိုးချင်းမှာတင် Screen Time က စတင်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မနက်အိပ်ရာထဖို့အတွက် Alarm ပေးတဲ့အခါမှာ ဖုန်းနဲ့မလုပ်ဘဲ နာရီနှိုးစက်ကိုသာ အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။

မနက်ခင်းစောစောမှာ Screen Time မရှိစေဖို့ Alarm ကို ဖုန်းနဲ့မပြုလုပ်သင့်သလို ညဘက်အချိန်တွေမှာလည်း မအိပ်မချင်း ဖုန်းသုံးတာမျိုး မပြုလုပ်သင့်ပါဘူး။ အိပ်ရေးဝဝအိပ်နိုင်ဖို့ဆိုတာက ညဘက်အိပ်ချိန်ကို အတိအကျသတ်မှတ်ဖို့လိုအပ်တာကြောင့် အိပ်ရာထဲမဝင်ခင်အချိန် နာရီဝက်လောက်အလိုကတည်းက ဖုန်းက ခပ်ဝေးဝေးတစ်နေရာမှာ ထားသင့်ပါတယ်။

မိတ်ဆွေသူငယ်ချင်းတွေနဲ့ အပြင်သွားခြင်း (သို့မဟုတ်) မိသားစုဝင်တွေနဲ့ စကားစမြည်ပြောပြီး အချိန်ကုန်ဆုံးခြင်းကလည်း Screen Time ကို လျှော့ချနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းကောင်းတွေထဲကတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီလိုအချိန်တွေမှာ လက်ထဲကဖုန်းကိုပဲ အာရုံစိုက်နေတာမျိုး မပြုလုပ်ဖို့အတွက်ကတော့ သတိထားသင့်ပါတယ်။ တကယ်လို့ သင်က သင့်ရဲ့အားလပ်ချိန်တွေမှာ အင်တာနက် အသုံးပြုခြင်း (သို့မဟုတ်) ဂိမ်းဆော့ခြင်းတွေကိုပြုလုပ်တတ်တဲ့ အကျင့်ရှိသူဆိုရင်လည်း တစ်နေ့တာမှာရှိသင့်ရှိထိုက်တဲ့ Screen Time ကို သင်ကိုယ်တိုင် ကန့်သတ်ပြီးမှသာ ဖုန်းကိုအသုံးပြုသင့်ပါတယ်။

ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ခြင်း (သို့မဟုတ်) လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းကလည်း ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းမွန်တဲ့ အလေ့အထတစ်ခုဖြစ်တာကြောင့် တစ်နေ့တာရဲ့အချိန်တွေထဲက နာရီဝက်ခန့်ကို လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ပြီး Screen Time ကို လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အားလပ်ချိန်တွေမှာ ဖုန်းနဲ့ Laptop အသုံးမပြုဘဲ စာအုပ်တွေကိုဖတ်ခြင်းကလည်း Screen Time ကို လျှော့ချနိုင်တဲ့နည်းလမ်းကောင်းတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ပရိသတ်ကြီးတို့ကလည်း အထက်ပါအတိုင်း လေ့ကျင့်နေထိုင်ပြီး အထိုင်များခြင်းနဲ့ Screen Time များပြားခြင်း တို့‌ကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ကိုလျော့ချလိုက်ရအောင်လို့ တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်နော်။  အားလုံးကျန်းမာပျော်ရွှင်သော နေ့ရက်လေးတွေကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေနော်။