ကျွန်တော်တို့ မြန်မာလူမျိုးတွေဟာ တညင်းသီးကို ဟင်းအနေနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တို့စရာအနေနဲ့ဖြစ်ဖြစ် ကြိုက်နှစ်သက်စွာ စားသုံးကြလေ့ရှိပါတယ်။ တညင်းသီးကို အချို့ကအရမ်းကြိုက်ကြပေမယ့် အချို့ကတော့ အနံ့ကို သဘောမကျတာတို့၊ ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှာစိုးရိမ်တာတို့ကြောင့် စားသုံးခြင်းမပြုတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ဒီကနေ့မှာတော့ MI Radio ရဲ့ “Health Tips” အစီအစဥ်ကနေ တညင်းသီးအကြောင်းနဲ့ သူ့ရဲ့ကောင်းကျိုး၊ ဆိုးကျိုးအကြောင်းတွေကို ဝေမျှပေးသွားပြီး စားသုံးသင့်မသင့်ကို ဖော်ပြပေးသွားချင်ပါတယ်။

လတ်တလောမြန်မာနိုင်ငံမှာ မျက်လုံးခွဲစိတ်မှုကုထုံးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ LASIK Surgery က နာမည်ကြီး လာပြီး အင်တာနက်ပေါ်မှာလည်း ခွဲစိတ်မှုလုပ်ပြီးတဲ့သူတွေက သူတို့ရဲ့အတွေ့အကြုံကို ဝေမျှထားကြတာကို တွေ့ကြမှာပါ။ ဒီကုထုံးက မျက်မှန်တပ်ထားစရာမလိုဘဲ မြင်ကွင်းအားလုံးကို ကြည်လင်ပြတ်သွားစွာ မြင်နိုင်တဲ့ကုထုံးတစ်ခုဖြစ်တာကြောင့် လူတိုင်းကလည်း စိတ်ဝင်စားနေကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ခွဲစိတ်ခကများပြီး Laser ကိုအသုံးပြုတဲ့ခွဲစိတ်မှုဖြစ်တာကြောင့် တချို့တွေကတော့ ခွဲစိတ်မှုလုပ်သင့်၊ မလုပ်သင့်ဆိုတာကို စိုးရိမ်ပူပန်နေကြတာတွေ့ရပါတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် ဒီနေ့မှာတော့ MI Radio ရဲ့ “Health Tips” အစီအစဉ်ကနေတစ်ဆင့် LASIK Surgery အကြောင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး သိရှိထားသင့်တဲ့ ဗဟုသုတအချို့နဲ့ ကောင်းကျိုး၊ ဆိုးကျိုးတွေကို ဝေမျှဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ 

ကမ္ဘာကြီးနှစ်ခြမ်းကွဲသွားရင်တောင် ဒူးရင်းသီးရှိတဲ့ဘက်မှာပဲနေမယ်လို့ သင်ကတွေးထားတယ်ဆိုရင်တော့ ဒီဆောင်းပါးလေး က သင့်အတွက်ပါ။

ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာတာနဲ့အမျှ စားချင်စိတ်ဖြစ်ပေါ်အောင် ပုံစံမျိုးစုံ၊ အရသာမျိုးစုံနဲ့ ဖန်တီးထားကြတဲ့ အစားအသောက်တွေကလည်း စျေးကွက်အတွင်းမှာ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ အလွန်များပြားလို့လာနေပါတယ်။ ဒီလိုမျိုး အစားအသောက်တွေပေါများလာတာဟာ အစားစားရတာကြိုက်နှစ်သက်ကြတဲ့သူတွေအဖို့တော့ ကြိုက်နှစ်သက်စရာကောင်းတဲ့ အချက်ဖြစ်သော်လည်း လိုတာထက်ပိုပြီး အလွန်အကြူုးစားသောက်မယ်ဆိုရင်တော့ အချိန်ကြာလာတဲ့အမျှ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် ဆိုးကျိုးတွေဖြစ်ပေါ် လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက အစားအသောက်ကိုစားသုံးတဲ့အခါမှာ ချင့်ချိန်စားသုံးမှုပုံစံက ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ အသက်ရှည်စေနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ ဆိုထားကြပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ် “Health Tips” ကဏ္ဍလေးမှာတော့ အစားအသောက်ကို ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ ချင့်ချိန်စားသုံးတာက အသက်ရှည်ကျန်းမာစေတဲ့ နည်းလမ်းကောင်းဖြစ်တယ်ဆိုတာကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ခေတ်မှီနည်းပညာအသစ်အဆန်းတွေ လျင်မြန်စွာတိုးတက်နေတဲ့ ဒီနေ့လိုခေတ်ကြီးထဲမှာဆိုရင် လူအများစုက သူတိုရဲ့ တစ်နေ့တာ အချိန်အများစုကို ကွန်ပျူတာ (သို့မဟုတ်) Laptop အရှေ့ပဲထိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြရပြီး စိတ်အပန်းဖြေတဲ့ အခါမှာဆိုရင်လည်း ဖုန်း၊ တီဗွီနဲ့ Tablet တို့ကိုသာ အများဆုံးအသုံးပြုနေကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယနေ့ခေတ် လူငယ်၊ လူရွယ်တွေသာမက လူကြီးပိုင်းအချို့တွေပါ လှုပ်လှုပ်ရှားရှားသွားလာတဲ့အချိန်က နည်းပါးလာပြီး အိမ် (သို့မဟုတ်) အလုပ်မှာ အလှုပ်အရှားမရှိဘဲ နေထိုင်တဲ့အချိန်က ပိုများလာနေပါတယ်။ ဒီလိုအလှုပ်အရှားနည်းပါးတဲ့အချိန်တွေကလည်း တစ်နေ့မှာ အနည်းဆုံး ၇ နာရီကနေ ၈ နာရီအထိရှိလာ တာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးနေထိုင်ပြုမူတဲ့ပုံစံက အချိန်တွေ၊ ရက်တွေ၊ လတွေ ကြာမြင့်လာတဲ့အခါမှာတော့ ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။

နေ့စဉ်ဆိုသလို ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်းကိုပုံမှန်ပြုလုပ်ပေးခြင်းက ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်စေဖို့အတွက် အထိရောက်ဆုံးနည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေ့ခေတ်အခါမှာဆိုရင် ကျန်းမာရေးလေ့ကျင့်ခန်းတွေလုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့ GYM တွေ အများအပြားထွက်ပေါ်လာပြီး Trainer တွေကလည်း လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်တဲ့အခါမှာ နည်းမှန်လမ်းမှန်နဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိစေဖို့အတွက် သင်ကြားပြသပေးနေကြပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေနဲ့ တာဝန်၀တ္တရားတွေ များပြားလွန်းလှတဲ့ ယနေ့ခေတ်မှာတော့ လူတိုင်းနီးပါး GYM ကိုသွားဖို့ဆိုတာက ခက်ခဲနေပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့် GYM တွေကိုသွားရောက်ပြီး ကျန်းမာရေးလေ့ကျင့်ခန်းတွေမလုပ်နိုင်သူများအတွက် နေအိမ်မှာတင် မိမိတစ်ယောက်တည်း လွယ်လင့်တကူ ပြုလုပ်လို့ရနိုင်တဲ့ ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်း (၇) မျိုးကို တင်ဆက်ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ 

နေ့စဉ်အစားအသောက်တွေကို ကြော်၊ လှော်၊ ချက်ပြုတ်တဲ့နေရာမှာ ဆီကိုမပါမဖြစ်ထည့်သွင်းအသုံးပြုကြရတာ‌ကြောင့် ကျွန်ပ်တို့စားသုံးနေကြတဲ့ အစားအစာတွေထဲမှာ အဆီပါဝင်မှုပမာဏအများဆုံးဖြစ်တယ်လို့ဆိုနိုင်ပါတယ်။ အဆီဓာတ်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် လိုအပ်တဲ့အာဟာရဓာတ်တစ်မျိုးဖြစ်ပေမဲ့လည်း “တန်ဆေး လွန်ဘေး” ဆိုတဲ့စကားအတိုင်း အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ စားသုံးမှုပမာဏ များပြားလာတဲ့အချိန်မှာ ကျန်းမာရေးအတွက် ဆိုးကျိုးတွေကိုဖြစ်ပေါ်လာစေပါတယ်။

Green Tea လို့ အလွယ်ခေါ်ဝေါ်ကြတဲ့ လက်ဖက်စိမ်းရည်ဟာဆိုရင် ကျန်းမာရေးအတွက်အကျိူးကျေးဇူးတွေ များစွာဖြစ်ထွန်းစေတဲ့ သောက်သုံးစရာအဖြစ် ပရိသတ်အတော်များများလက်ခံထားကြမယ်ဆိုတာ ယုံကြည်ပါတယ်။ ကျွန်ပ်တို့ မြန်မာလူမျိုးတွေ အမြဲတမ်းလိုလိုစားသောက်ဖြစ်တဲ့ လက်ဖက်သုတ်မှာပါဝင်တဲ့ လက်ဖက်အစို၊ လက်ဖက်ရည်မှာပါဝင်တဲ့ လက်ဖက်အချိုခြောက်နဲ့ ရေနွေးကြမ်းမှာပါဝင်တဲ့ လက်ဖက်အခါးတွေဟာ Camellia Sinensis လို့ခေါ်တဲ့ Tea Plant (လက်ဖက်ပင်) ကနေရရှိတာပါ။

ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာသန်စွမ်းမှုရှိဖို့အတွက် တစ်နေ့မှာ အနည်းဆုံး နာရီဝက်ခန့်အချိန်ပေးပြီး ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်သင့်တယ်ဆိုပေမဲ့ နေ့တဓူဝလုပ်ငန်းဆောင်တာတွေ၊ တာဝန်ဝတ္တရားတွေများပြားလွန်းလှတဲ့ ဒီနေ့လိုခေတ်ထဲမှာတော့ အချိန်သီးသန့်ပေးပြီး ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ဖို့ဆိုတာက လူတိုင်းအတွက် မဖြစ်နိုင်တဲ့အရာတစ်ခုပါ။ တချို့လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ပြုလုပ်ဖို့အတွက်ဆိုရင် အကူကိရိယာပစ္စည်းတွေ၊ အသုံးအဆောင်တွေကိုလည်းလိုအပ်တာကြောင့် လေ့ကျင့်ခန်းမပြုလုပ်ခင်မှာပဲ အရင်ဆုံးမိမိရဲ့ ငွေကြေးကို ဦးဆုံးစိုက်ထုတ်ရဦးမှာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း လမ်းလျှောက်ခြင်းကတော့ အချိန်လည်းတကူးတက ပေးစရာမလိုသလို အခြားကုန်ကျစရိတ်လည်းမရှိဘဲ လုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့လေ့ကျင့်ခန်းမျိုးဖြစ်တဲ့အပြင် ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း အကျိုးကျေးဇူးတွေ များစွာရှိတဲ့ ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်းတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လမ်းလျှောက်ခြင်းကနေပြီး ရလာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးအကြောင်းကို ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ ‘Health Tips’ အစီအစဉ်လေးမှာတင်ဆက်ပေးလိုက်ရပါတယ်။

“ကျန်းမာခြင်းသည် လာဘ်တစ်ပါး” ဆိုတဲ့စကားအတိုင်း လူ့လောကကြီးမှာ ပျော်ရွှင်စွာနေထိုင်နိုင်ဖို့နဲ့ ငွေကြေးဥစ္စာတွေ၊ စည်းစိမ်ချမ်းသာတွေကို အပူအပင်မရှိဘဲရှာဖွေနိုင်ဖို့အတွက်ဆိုတာက ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်နေမှသာလျှင် အဆင်ပြေချောမွေ့မှု ရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်ဖို့ဆိုရာမှာ ပြုမူနေထိုင်မှုပုံစံနဲ့ စားသောက်တဲ့ပုံစံတို့အပေါ်မှာ အများဆုံးတည်မှီ နေတာကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက် မဖြစ်မနေစားသုံးသင့်တဲ့ အစားအသောက်တွေ အကြောင်းကို ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ “Health Tips” ကနေပြီး တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။ 

ရေမွှေးအသုံးပြုခြင်းဟာ မိမိကိုယ်ကိုယ်ယုံကြည်မှုရှိစေခြင်း၊ ကိုယ်သင်းနံ့နဲ့ စိတ်ခံစားမှုကောင်းမွန်ခြင်း၊ ဆွဲဆောင်မှုရှိခြင်းနဲ့ အိပ်မပျော်မှုကိုကုသပေးနိုင်ခြင်းတို့လိုမျိုး ကောင်းကျိုးတွေရရှိစေနိုင်တာကို ပရိသတ်တို့အများစု နားလည်လက်ခံထားပြီးဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်ယိုယွင်းပျက်စီးမှုတွေကြောင့် ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာတာနဲ့အမျှ ရာသီဥတုဖောက်လွှဲဖောက်ပြန်မှုတွေ၊ အပူချိန်လွန်ကဲမှုပြဿနာတွေကလည်း တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပိုမိုဆိုးရွားလို့လာနေပါတယ်။ ဒီနှစ်ရဲ့ အပူချိန်ဟာ အရင်နှစ်တွေ တုန်းကထက် ပိုမိုမြင့်မားလာလျက်ရှိနေပြီး ရှေးယခင်တုန်းကဆိုရင် အပူချိန် ၁ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် တက်ဖို့အတွက် ၁၀ နှစ်မျှ အချိန်ကြာတယ်ဆိုသော်လည်း လေ့လာချက်တွေအရတော့ အခု (၃)နှစ်အတွင်း အပူချိန်ဟာ ၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ထိ မြင့်တက်လာ တာကိုတွေ့ရှိရပါတယ်။

လတ်တလော အနောက်နိုင်ငံတချို့မှာ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေတဲ့ရောဂါတစ်မျိုးကတော့ မျောက်ကျောက်ရောဂါလို့ခေါ်တဲ့ Monkeypox ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မျောက်ကျောက်ရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး သိရှိထားသင့်တဲ့အချက်အလက်တွေကို Health Tips အစီအစဉ်ကနေ စုစည်းဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

သက်ရှိများအတွက် မျက်စိဆိုတာ မရှိမဖြစ်အ‌ရေးပါတဲ့ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ယခုတစ်ပတ် Health tips အစီအစဉ်လေးမှာတော့ မျက်စိတိမ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားတဲ့အခါ ဘယ်လိုဝေဒနာတွေဖြစ်ပေါ်နိုင်လဲ၊ ဘယ်လိုကုသနိုင်မလဲနဲ့ ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန် နည်းလမ်းများကို ဖော်ပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

“ဖျားနေတဲ့အချိန် အထူးသဖြင့် ကိုယ်အပူချိန်တွေမြင့်တတ်နေတဲ့အချိန်တွေမှာ ရေချိုးလို့ရနိုင်သလား” ဆိုတဲ့ မေးခွန်းဟာ လူတွေအတော်များများသိချင်ကြတဲ့၊ လူတွေငြင်းခုံလေ့ရှိကြတဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာမေးခွန်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ ဒီမေးခွန်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့အကြောင်းအရာအချို့ကို လေ့လာစုစည်းတင်ဆက် ပေးချင်ပါတယ်။

ထိပ်ပြောင်၊ ထိပ်ကွက်၊ ဆံပင်ကျွတ်ခြင်းဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းရင်းများကို ယခင်တစ်ပတ် Health Tips အစီအစဉ်ရဲ့ ထိပ်ပြောင်၊ထိပ်ကွက်၊ ဆံပင်ကျွတ်ခြင်းတို့ရဲ့နောက်ကွယ် အပိုင်း ၁ မှာတင်ဆက်ပေး ပြီးပါပြီ။ (မဖတ်ရသေးတဲ့သူများအတွက် အောက်မှာလင့်ခ်ချပေးထားပါတယ်။) ဒီကနေ့မှာတော့ ဆံပင်ကျွတ်လွန်းတဲ့ ပြဿနာတွေကို ဘယ်လိုနည်းများနဲ့ဖြေရှင်းကုသနိုင်မလဲဆိုတာတွေကို ဝေမျှပေးလိုက်ပါတယ်နော်။ 🙋

လူတိုင်းလူတိုင်းဟာ တစ်နေ့ကို ဆံပင်အပင် ၅၀ မှ ၁၀၀ကြား ကျွတ်လေ့ရှိတာ ပုံမှန်ဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ဒီထက်ပိုပြီး ဆံပင်တွေကျွတ်တာများလာရင် ဒါမှမဟုတ် ဆံပင်တွေက အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ပုံမှန်ထက် ပိုကျွတ်လာပါက ဆံပင်ကွက်ခြင်း၊ ဆံပင်ပါးခြင်း မှအစပြုကာ ထိပ်ပြောင်ခြင်း ထိပ်ကွက်ခြင်း စတဲ့ ဆံပင်နှင့် ဦးရေပြားနဲ့ ဆိုင်တဲ့ ရောဂါများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲလိုဖြစ်လာပြီဆိုရင် သင့်ကိုစိတ်နှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပြီး မိမိကိုယ်ကိုယုံကြည်မှုကို လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုပြဿနာတွေဘာကြောင့်ဖြစ်ရတာလဲ။ ဒီပြဿနာတွေကို ဘယ်လိုနည်းနဲ့ဖြေရှင်းပေးနိုင်မလဲဆိုတာတွေကို ဒီကနေ့ MI Radio ရဲ့ Health Tips ကနေပြီး ဝေမျှပေးလိုက် ပါတယ်နော်။👇

လူတိုင်း လူတိုင်းမှာ စိတ်ဖိစီးစရာတွေ တစ်ခုမဟုတ် တစ်ခုတော့ ရှိတတ်ကြပါတယ်။ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ အလုပ်အကိုင်၊ မိသားစုအရေး၊ မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်းများအရေး၊ သားသမီးမြေးမြစ်အရေး၊ စိတ်ပူပန်တတ်မှုနှင့် မဖြစ်သေးသည့်အရာတွေပေါ်မှာ ကြိုတင်စိုးရိမ်မှု စသည်ဖြင့် ကိစ္စများမြောင် လူတို့ဘောင်မှာ ဒီလိုစိတ်ဖိစီးမှုတွေများပြားတာဟာလည်း လောကဓမ္မတာဆိုရင်လည်း မှားမယ်မထင်ပါဘူး။ လူတစ်ဦးချင်းစီမှာ စိတ်ဖိစီးမှုကို ရယူမှုနှင့် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်မှုအပေါ်မှာ မူတည်ပြီး စိတ်ဖိစီးမှုရရှိမှုပမာဏ နည်းသည် များသည် ကွာခြားသွားရုံသာရှိပါတယ်။ ဒီအတွက် ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ စိတ်ဖိစီးမှုအပေါ်ကို သက်ရောက်မှုရှိတဲ့ တစ်နည်းအားဖြင့် စိတ်ဖိစီးမှုတွေကို တွန်းလှန်ပေးနိုင်မယ့် အာဟာရတွေအကြောင်းကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ရပါတယ်။

မိုးရာသီဆိုတာဟာ ကော်ဖီတစ်ခွက်နဲ့ တွေးလို့၊ ဆွေးလို့အကောင်းဆုံးရာသီဖြစ်သလို ဗိုင်းရပ်စ်တွေ၊ ဘက်တီးရီးယားတွေနဲ့ တခြားသောအင်းဆက်ပိုးမွှားတွေ ပေါက်ဖွားမှုအမြင့်တက်ဆုံးသော ကာလတစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိုးတွင်းမှာ သွေးလွန်တုပ်ကွေးနဲ့ ငှက်ဖျားတို့လိုမျိုး အဖျားရောဂါတွေ၊ ကာလဝမ်းရောဂါနဲ့ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါတွေဖြစ်ပွားလွယ်သလို လူတိုင်းနီးပါးလည်း တုပ်ကွေးဝေဒနာတွေကို အနည်းနဲ့အများ ခံစားကြရပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးရောဂါဝေဒနာတွေမဖြစ်စေဖို့အတွက် အကောင်းဆုံးကာကွယ်နိုင်တဲ့နည်းလမ်းကတော့ ကိုယ်ခံအားကောင်းအောင်နေထိုင်စားသောက်ခြင်းပါပဲ။ ကိုယ်ခံအားကောင်းဖို့အတွက် စားသောက်တဲ့နေရာမှာ နည်းလမ်းပုံစံအမျိုးမျိုးရှိပေမယ့် အခုတစ်ခါ Health Tips ကဏ္ဍမှာတော့ မိုးတွင်းကာလမှာ စားသုံးပေးသင့်တဲ့ အသီးအနှံတွေအကြောင်းကို လက်လှမ်းမှီသမျှ စုစည်းဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

သွားနဲ့ ခံတွင်းကျန်းမာရေးဟာ အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်လောက်တဲ့အထိ အန္တရာယ်မများပြားဘူးဆိုပေမယ့်လည်း ပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာဖြစ်ပေါ်လာပြီဆိုရင်တော့ ဝေဒနာအလွန်ခံရသလို ငွေကုန်ကြေးကျလည်း များပြားတယ်ဆိုတာကို သွားပြဿနာ (သို့မဟုတ်) ခံတွင်းပြဿနာတွေခံစားရဖူးသူတိုင်း နားလည်သိရှိကြမှာပါ။ ဒီလိုပြဿနာတွေ မကြုံတွေ့ရဖို့အတွက်ကတော့ ငယ်စဉ်အရွယ်ကတည်းက သွားနဲ့ ခံတွင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ အလေ့အကျင့်တွေကို ပြုလုပ်ထားသင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မေမေတို့အနေနဲ့ ကလေးငယ်တွေရဲ့ သွားနဲ့ခံတွင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုမျိုးအကြောင်းအရာတွေကိုသိရှိထားသင့်သလဲ၊ ဘယ်လိုနည်းလမ်းတွေနဲ့ ကလေးတွေရဲ့ သွားနဲ့ခံတွင်းကို ဂရုစိုက်ပေးသင့်လဲဆိုတာကို ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်ကနေဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

ပြစ်မျိုးမှဲ့မထင်ကြည်လင်ဝင်းပတဲ့ အသားအရည်နှင့် မျက်နှာအလှအပဟာ ယနေ့ခေတ်မှာတော့ အမျိုးသမီးများအတွက်သာမက အမျိုးသားများအတွက်ပါ အရေးပါလှတဲ့အကြောင်းအရာတစ်ခုအနေနဲ့ တည်ရှိလို့လာနေပါတယ်။ မျက်နှာအသားအရည်ကြည်လင် လှပစေမယ့် Supplement သောက်သုံးခြင်း၊ အသားအရည်ထိန်းသိမ်းခြင်းနည်းလမ်းများဖြစ်တဲ့ ပေါင်းတင်၊ အဆိပ်ထုပ်၊ ရေဓာတ်ဖြည့် တင်းခြင်းစတဲ့ နည်းလမ်းပေါင်းများစွာဟာလည်း လူတွေအကြားမှာရေပန်းစားလျှက်ရှိလာပါတယ်။ အဲ့ဒီနည်းလမ်းတွေများစွာတွေ အပြင် သဘာဝနည်းလမ်းများကိုပါရယူလိုက်နာခြင်းဖြင့်လည်း ပိုမိုကောင်းမွန်သော ပိုမိုကြည်လင်တောက်ပသော ပိုမိုကျန်းမာသော အသားအရည်၊ ကျန်းမာရေး ပရိသတ်ကြီးတို့ရရှိစေရန်အတွက် MI Radio ကနေပြီး စုစည်းတင်ပြပေးလိုက်ပါတယ်နော်။

ဒီတစ်ပတ် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ အလှအပရေးရာနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ အကြောင်းအရာလေးတစ်ခုကို တင်ဆက်ပေးသွားချင်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ မျက်နှာအသားအရည်ကိုပြုပြင်ထိန်းသိမ်းတဲ့နေရာမှာ မိန်းကလေးတွေ အများစုအသုံးပြုနေကြတဲ့ ကြက်ဥအကာ အကြောင်းပါပဲ။ 🙋

မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားမှာ လွယ်လင့်တကူတွေ့ရှိနိုင်တဲ့ ငှက်ပျောပင်ဟာဆိုရင် လူ့ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးအတွက် ဘက်ပေါင်းစုံကနေ အသုံးဝင်တဲ့ အပင်တစ်ပင်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် ‘Health Tips’ အစီအစဉ်မှာတော့ ငှက်ပျောပင်မှရရှိတဲ့ အသီး၊ ပင်စည်၊ အရွက်နဲ့ အဖူးအပွင့်တွေက ကျန်းမာရေးအတွက် ဘယ်လိုမျိုးအထောက်အကူဖြစ်လဲဆိုတာကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။ 🙋

ယောဂ (Yoga) ဆိုတဲ့ စကားလုံးကိုတော့ ဒီနေ့ခေတ်ကာလရဲ့လူတိုင်းနီးပါး ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်ကြပြီးဖြစ်မှာပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း ယောဂ ဆော့ကစားခြင်းကြောင့်ရရှိလာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုူးကျေးဇူးတွေ၊ ယောဂနဲ့ပတ်သက်တဲ့ တခြားသောအကြောင်းအရာတွေကို လေ့လာသိရှိကြတဲ့သူတွေကတော့ ရာခိုင်နှုန်းအနည်းငယ်မျှသာရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် “Health Tips” အစီအစဉ်မှာတော့ ယောဂဆော့ကစားခြင်းကြောင့်ရရှိလာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးတွေအကြောင်းနဲ့ ယောဂနဲ့ပတ်သက်ပြီး တခြားသောသိရှိထားသင့်တဲ့ ဗဟုသုတအကြောင်းအရာတွေကို မျှဝေတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ဆေးလိပ်သောက်သူတွေနဲ့ ကင်ဆာဝေဒနာရှင်များအတွက် ခရမ်းချဉ်သီးဟာကောင်းကျိုးဖြစ်စေသလား။❓❓ MIRadio ရဲ့ ပရိသတ်ကြီးတို့ရေ။ 🙋‍♂️ကျန်းမာရေးဟာ လာဘ်ကြီးတစ်ပါးဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးကိုလေ့လာလိုက်စား နေသူများအတွက် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဗဟုသုတတွေကို Health Tipsကနေပြီး အမြဲမပြတ်တင်ဆက်ပေးနေပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်မှာ ခရမ်းချဉ်သီးဟာ ဆေးလိပ်သောက်သူများနဲ့ ကင်ဆာဝေဒနာရှင်တွေအတွက် ကောင်းကျိုးဖြစ်စေ သလားဆိုတာကို ပြောပြပေးသွားပါမယ်နော်။

ခန္ဓာကိုယ်တွင်းမှာရှိတဲ့ ခုခံအားဆဲလ်တွေက ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်ကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်လို့ ဖြစ်တဲ့ ရောဂါ (Autoimmune Disease) အမျိုးအစားတွေထဲက အရေပြားလေးဘက်နာ (SLE - Systemic Lupus Erythematosus) ဆိုတာ တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ပါတယ်။ အရေပြားလေးဘက်နာ (SLE) လက္ခဏာများ ကတော့ အရိုးအဆစ်တွေ ရောင်ကိုင်းမယ်၊ ဖူးရောင်ပြီး နာကျဉ်နေမယ်၊ အရေပြားတွေမှာ အကွက်တွေ ထမယ်၊ ကျောက်ကပ်နဲ့ အခြားကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေ ထိခိုက်တာမျိုးတွေထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

လေးဘက်နာရောဂါကို အရိုးအဆစ်လေးဘက်နာ၊ အရေပြားလေးဘက်နာ၊ ပိုးလေးဘက်နာ၊ သွေးလေးဘက်နာ စသည်ဖြင့် အမျိုးအစားများစွာရှိတဲ့အထဲက ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ပရိသတ်ကြီးထဲကတောင်းဆိုထားတဲ့ သွေးလေးဘက်နာ (Rheumatoid Arthritis, RA) အကြောင်းကို ပြောပြပေးသွားပါမယ်နော်။👇

မိမိရဲ့ဘဝမှာ ကျရှုံးမှုတွေ စိတ်ပျက်အားငယ်မှုတွေ ကြုံလာရတဲ့အခါမှာ တစ်ယောက်တည်း မှိုင်တွေငေးမောပြီး ဘယ်သူမှမမြင်မသိတဲ့ နေရာတစ်ခုမှာ သွားနေချင်တဲ့ အချိန်မျိုးတွေ အနည်းနဲ့အများတော့ ကြုံဖူးကြမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။အဲလိုတွေဖြစ်လာတဲ့အခါမျိုးမှာ မိမိရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေး ကိုယ်ခန္ဓာကျန်းမာရေးကို ဂရုမစိုက်မိကြတဲ့အချိန်မျိုးတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။ဒီနေ့မှာ ပြောပြသွားချင်တဲ့ Psychosocial Health ဆိုတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အကြောင်းအရာလေးက စိတ်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ရောဂါတွေကို ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲ၊ ရောဂါဖြစ်လာရင်ရော စိတ်နဲ့ပဲ ဘယ်လိုပြန်လည်ကုသနိုင်လဲဆိုတာကိုပါ ပရိသတ်တို့အတွက် ဗဟုသုတရဖွယ် တင်ဆက်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

အချို့လူတွေက ပုရစ်ကြော်ကို ရာသီစာ၊ သရေစာလို၊ အရသာခံပြီး တကြွပ်ကြွပ်နဲ့ ဝါးစားလေ့ရှိကြပါတယ်။ သို့သော် အချို့သောသူတွေအတွက်ကတော့ စားရမှာ ထူးဆန်းပြီး ကြောက်တတ်ကြပါတယ်။ ဒီကနေ့အတွက်ကိုတော့ ပုရစ်ကြော်စားခြင်းရဲ့ ကောင်းကျိုးဆိုးကျိုးတွေကို MIRadio ရဲ့ Health Tips အစီအစဥ်ကနေ ဝေမျှပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

သင်က နှုတ်ခမ်းကို လျှာနဲ့ မကြာခဏသပ်တတ်တဲ့ အကျင့်ရှိတဲ့သူလား။တစ်ခုခုကို စဉ်းစားရင်း နှုတ်ခမ်းကို သွားနဲ့ကိုက်ထားမိတာတို့ လက်နဲ့ဆိတ်မိတာတို့ လုပ်တတ်တဲ့ အကျင့်တွေရှိပါသလား။အဲတာဆိုရင်တော့ အောက်ကအချက်ကလေးတွေကို သတိထားပြီး ဂရုတစိုက်လုပ်ကြဖို့ လိုပါမယ်နော်။

အစာလည်းဆေး၊ ဆေးလည်းအစာဆိုတဲ့ စကားပုံအတိုင်းပဲ အခုလို ရောဂါတွေဖြစ်ပွားပျံ့နှံ့နေတဲ့ အချိန်ကာလမှာ အရသာလည်းရှိ အာဟာရလည်းပြည့်ဝ မိမိကိုယ်ခန္ဓာအတွက်လဲ အကျိုးပြုမယ့် အစားအသောက်တွေကို ရွေးချယ် စားသောက်နိုင်ဖို့အတွက် အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့် MI Radio ပရိသတ်တို့အတွက် ဒီတစ်ပတ် Health Tips အစီအစဉ်ကနေ နာနတ်သီးရဲ့ အသုံးဝင်ပုံတွေ အကျိုးကျေးဇူးတွေကို စုစည်းတင်ဆက် ပေးလိုက်ရပါတယ်။🙋‍♂️

MIRadio ရဲ့ ပရိသတ်တွေအတွက် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဗဟုသုတတွေကို ပုံမှန်တင်ဆက်ပေးနေတဲ့ Health Tips အစီအစဉ်ကနေ ပြန်လည်ကြိုဆိုပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်အတွက် တင်ဆက်ပေးဖို့ ရွေးချယ်ထားတဲ့ အကြောင်းအရာလေးကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်က တင်ဆက်ပေးခဲ့တဲ့ “အစာခြေစနစ်အတွက် အရေးကြီးတဲ့ အမျှင်ဓာတ်” ရဲ့ ဒုတိယပိုင်းကို တင်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။

MIRadio ရဲ့ ပုံမှန်တင်ဆက်ပေးနေတဲ့ Health Tips အစီအစဉ်ကတော့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလို့ လာပြန်ပါပြီ....။ ဒီတစ်ပတ်ကို ပရိသတ်တွေအတွက် တင်ဆက်ပေးဖို့ ရွေးချယ်ထားကတော့ “အစာခြေစနစ်အတွက် အရေးကြီးတဲ့ အမျှင်ဓာတ်” ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာလေးပဲဖြစ်ပါတယ်။

မင်္ဂလာပါ ချစ်ပရိသတ်ကြီး… မာလာရှမ်းကော၊ Hot Pot တို့မှာ ထည့်စားလေ့ရှိတဲ့ စားကောင်းပြီး ကျန်းမာရေးကိုလည်း အထောက်အကူပေးတဲ့ အပ်မှို (Enoki Mushrooms) အကြောင်းကို ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ Health Tips အစီအစဉ်အတွက် MIRadio ကနေ မျှဝေ ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစားများမှာ (၁) နှင့် (၂) ဆိုပြီး နှစ်မျိုးခွဲခြားထားပါတယ်။ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်လာပြီဆိုရင် ကုသမှုခံယူဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကုသမှုမလုပ်ဘူးဆိုရင် ရေရှည်မှာ ကျောက်ကပ်၊ မျက်စိ၊ နှလုံး၊ သွားဖုံး တို့နှင့် မျက်စိ စတဲ့ အရေးကြီးလှတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများ အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့တဲ့အထိ ထိခိုက်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် စောစောစီးစီးသိထားရင် အချိန်မလွန်မှီ ထိန်းသိမ်း လို့ရအောင် ဆီးချိုရောဂါရှိ၊ မရှိ အလွယ်တကူ သိသာနိုင်တဲ့ အဓိက လက္ခဏာ အချက် ၆ ချက်ကို MI Radio ကဖော်ပြပေးလိုက်ရပါတယ်။

ခြင် (Mosquito) အမည်ရ အင်းဆက်သတ္တဝါလေးများဟာ သေးငယ်ပေမယ့် လူသားများအတွက် အန္တရာယ်ကြီးမားပြီး သေစေနိုင်လောက်တဲ့ ရောဂါပိုးများကို သယ်ဆောင်လာလေ့ရှိပါတယ်။ကမ္ဘာပေါ်မှာ ခြင်မျိုးစိတ်ပေါင်း ၃,၀၀၀ ခန့်ရှိပြီး၊ မျိုးပွားမှုနှုန်းဟာလည်း အင်မတန်မှ မြန်ဆန်ပါတယ်။ အားလုံးသိကြတဲ့ အတိုင်းပဲ လူတွေရဲ့ သွေးကိုတော့ ခြင်မများကသာ စုပ်ယူလေ့ရှိပြီး၊ ခြင်ထီးများကတော့ ပန်းဝတ်ရည်ကိုသာ စုပ်ယူလေ့ရှိတာဖြစ်ပါတယ်။

ယခုနှစ် မှာ သွေးလွန်တုပ်ကွေး ဖြစ်တဲ့ကလေးတွေကို တွေ့နေရပါပြီ။ သွေးလန့်တဲ့အခြေအနေကို ရောက်ရှိနေတဲ့ ကလေးတွေလည်းရှိနေပြီဖြစ်တာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ ပထမဆုံး 𝗛𝗲𝗮𝗹𝘁𝗵 𝗧𝗶𝗽𝘀 အစီအစဉ်ကို “ကလေးငယ်များနှင့် သွေးလွန်တုပ်ကွေး အန္တရာယ်” ဆိုတဲ့ အကြောင်းလေးတင်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။

ခေတ်မီဆေးဝါးတွေနဲ့ ဆေးပညာတွေတိုးတက်မြင့်မားနေတဲ့ ဒီနေ့လိုခေတ်ကြီးထဲမှာ ကင်ဆာရောဂါကိုပျောက်ကင်းအောင် ကုသနေနိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သတိမမူမိဘဲ ပေါ့ပေါ့ဆဆနဲ့ နေထိုင်မိမယ်ဆိုပါက အခါနှောင်းတော့မှာသာလျှင် ရောဂါဖြစ်ပေါ်နေကြောင်းကိုသိရှိကြရတာကြောင့် ကုသဖို့ကလည်း အချိန်လွန်သွားတာတွေရှိတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် “Health Tips” အစီအစဉ်မှာတော့ ကင်ဆာရောဂါရဲ့ ပေါ့ပေါ့ဆဆမနေသင့်တဲ့ အသံတိတ်လက္ခဏာ (တစ်နည်းအားဖြင့် အသံတိတ်လက္ခဏာ) တွေအကြောင်းကို မျှဝေတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ဒီနေ့လိုခေတ်အချိန်အခါမှာဆိုရင်တော့ လှုပ်ရှားသွားလာနေကြတဲ့လူငယ်၊ လူရွယ်တွေအများစုဟာ မနက်စာကို အချိန်သေချာပေးပြီး စားလေ့စားထမရှိတော့ဘဲ အချိန်ကုန်သက်သာစွာနဲ့ လွယ်လင့်တကူဗိုက်ပြည့်သွားစေမယ့် အစားအစာမျိုးတွေကိုသာ ရွေးချယ်စားသုံးလာကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips ကဏ္ဍမှာတော့ မနက်စာကို ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်အောင် စားသုံးတဲ့အခါမှာ ဘယ်လိုအစားအစာမျိုးတွေကို ရွေးချယ်စားသုံးသင့်သလဲ၊ မနက်စာကို ပုံမှန်စနစ်တကျစားသုံးခြင်းကြောင့် ဘယ်လိုမျိုးကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးတွေရရှိလာစေနိုင်သလဲဆိုတဲ့အကြောင်းတွေကို စုစည်းတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

အသီးအရွက် နှင့် သစ်သီးဝလံတွေဟာ ကျန်းမာရေးကိုအထောက်အကူပြုသလို နေ့စဉ် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေကိုလည်း ပေးစွမ်းနိုင်ပါတယ်။ ထိုအသီးအရွက် နှင့် သစ်သီး၀လံတွေထဲမှာမှ ထောပတ်သီး ဟာ ကျန်းမာရေးအတွက် အလွန်ကောင်းမွန်တဲ့ အသီးတစ်မျိုးအနေ နဲ့ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ 𝗛𝗲𝗮𝗹𝘁𝗵 𝗧𝗶𝗽𝘀 အစီအစဉ် ကနေ 𝗠𝗜𝗥𝗮𝗱𝗶𝗼 ရဲ့ ပရိသတ်တွေအတွက် “ထောပတ်သီး မှ ရရှိသော အကျိုးကျေးဇူးများ” အကြောင်းကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ Health Tips အစီအစဉ်လေးမှာ တင်ဆက်ပေးဖို့ ရွေးချယ်ထားတာကတော့ “ဆောင်းရာသီ နှင့် ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါ” ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာလေးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆောင်းရာသီမှာ ကျန်းမာရေး ပြဿနာကြုံနိုင်တဲ့သူအများစုကတော့ ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါသည်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါရှိသူတွေက မတည့်တာတစ်ခုခုကိုရှူမိတာမျိုးကနေ ကြပ်လာတတ်တာဆိုပေမယ့် အအေးဒဏ်ကြောင့်လည်း ပိုရင်ကြပ်လာစေတတ်ပါတယ် ။ ပန်းနာရင်ကြပ်ဆိုတာက မျိုးရိုးလိုက်နိုင်တဲ့ရောဂါတစ်ခုပါ။ အသက် တစ်နှစ်အရွယ်ကနေ စဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုရာသီမျိုးမှာ ဖြစ်ရမယ်ဆိုတာမျိုး သတ်မှတ်ချက်ရယ်လို့မရှိပေမယ့် ဆောင်းရာသီမှာတော့ ပိုပြီး ရင်ကျပ်ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ပိုမိုတွေ့ရှိရတတ်ပါတယ်။

ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်ခြင်းဆိုသည်မှာ ခန္ဓာကိုယ်တွင်း လိုအပ်သည်ထက် ပိုမိုပြီး ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးမှု များထဲအခါမှာ ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် လူတစ်ယောက်ဟာ ပတ်ဝန်းကျင်အပူချိန်မြင့်မားခြင်း၊ လေ့ကျင့်ခန်းများ အလွန်အကျွံပြုလုပ်မှုတို့ကြောင့် ချွေးပမာဏများပြားစွာထွက်ခြင်းနဲ့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် အော့အန်ခြင်း၊ ဝမ်းလျှောခြင်းတို့လို ရောဂါဝေဒနာများကြောင့် ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်ခြင်းကို ဖြစ်ပွားစေကာ ခန္ဓာကိုယ်တွင်း ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်များကို အ‌နှောင့်အယှက်ဖြစ်စေပါတယ်။

ကော်ဖီသောက်သုံးတဲ့ယဉ်ကျေးမှုဟာဆိုရင် ၁၅ ရာစုက စတင်ထွန်းကားလာခဲ့တာဖြစ်ပြီး လက်ရှိမျက်မှောက်ခေတ်မှာတော့ အချို့သောကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးရဲ့ လူဦးရေ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ဟာ ကော်ဖီကို စွဲလမ်းနှစ်ခြိုက်စွာသောက်သုံးနေကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ အသင့်ဖျော်ကော်ဖီတွေသောက်သုံးရခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီးရရှိလာနိုင်တဲ့ ကောင်းကျိုး၊ ဆိုးကျိုးတွေအကြောင်းကို တင်ဆက်ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

လေးဘက်နာ ရောဂါဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရှိ ကိုယ်ခံအားက မိမိခန္ဓာကိုယ်ကို မှားယွင်းစွာ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်တဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် အဆစ်များတောင့်တင်းနာကျင်ပြီး လုပ်ရှားရခက်စေတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ လေးဘက်နာရောဂါမှာ အမျိုးအစားများစွာ ရှိပြီး တစ်မျိုးနှင့်တစ်မျိုးက မတူညီကြပါဘူး။ ဒါကြောင့် ဒီအပတ်အတွက် MI Radio ရဲ့ Health Tips အစီအစဉ်မှာ ပရိသတ်ကြီးအားလုံးအတွက် လေးဘက်နာအမျိုးအစား များစွာရှိတဲ့ထဲက အရိုးအဆစ်ယောင်ရမ်းမှုကြောင့် အရိုးနုပျက်စီးသွားတတ်တဲ့ လေးဘက်နာရောဂါအကြောင်းကို ဝေမျှပေးသွားပါမယ်။

အရိုးအကြောနဲ့ အဆစ်အမြစ်တွေဟာဆိုရင် ကျွန်တော်တို့နေ့တဓူဝလှုပ်ရှားသွားလာဖို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေပါဝင်နေတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူအများစု ကတော့ ဒီအစိတ်အပိုင်းတွေ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ဖို့အတွက် ပေါ့ပေါ့ဆဆနဲ့မေ့လျော့နေတတ်ကြပါတယ်။ ဒီနေ့ မှာတော့ အရိုးအကြောနဲ့ အဆစ်အမြစ်တွေက ခန္ဓာကိုယ်အတွက် ဘာကြောင့်အရေးကြီးတာလဲ။ ဒီကိုယ်ခန္ဓာ အစိတ်အပိုင်းတွေ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်စေဖို့အတွက်ကရော ဘယ်လိုမျိုး နေထိုင်စားသောက်သင့်လဲဆိုတာကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ဝိတ်ချတဲ့နည်းလမ်းတွေများစွာရှိတဲ့အထဲက ဒီကနေ့မှာတော့ ပရိသတ်ကြီးများအတွက် လတ်တလောမှာခေတ်စားလာတဲ့ ဝိတ်ချနည်းတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ Keto Diet အကြောင်းကို ပြောပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အခုမှ ဒီနည်းလမ်းလေးကို စပြီးအသုံးပြုကာ ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချချင်သူများအတွက် ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်လေးများကို စုစည်းတင်ဆက်ပေးထားပါတယ်နော်။

သားသတ်လွတ်စားသုံးခြင်းက ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးကျေးဇူးတွေဖြစ်ထွန်းစေတယ်ဆိုတာကိုတော့ ပရိသတ်တွေအားလုံး သိရှိထားကြပြီးဖြစ်မှာပါ။ ဒါပေမယ့် အသား၊ ငါးတွေကို နေ့စဉ်စားသုံးနေရာကနေ ရုတ်ချည်းဆိုသလို သားသတ်လွတ်စားသုံးတဲ့အခါမှာ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ဘယ်လိုမျိုးဖြစ်စဉ်တွေ ပြောင်းလဲသွားသလဲ၊ ဒီလိုပြောင်းလဲမှုတွေကို သင့်တင့်မျှတမှုရှိဖို့အတွက် သားသတ်လွတ်ကို ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ရွေးချယ်စားသုံးသင့်သလဲဆိုတာကို သိကြတဲ့သူတွေကတော့ ရှိတော့ရှိတယ် ရှားတယ်လို့ဆိုရမှာပါပဲ။ ဒါကြောင့် အခုတစ်ပတ်ရဲ့ “Health Tips” အစီအစဉ်မှာတော့ သားသတ်လွတ်စတင် စားသုံးမယ့် လူတစ်ယောက်အနေနဲ့ သိရှိထားသင့်တဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ဇီ၀ဗေဒပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်နဲ့ တခြားကျန်းမာရေး ဗဟုသုတတွေကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

နီကိုတင်းဓာတ်ပါဝင်မှုနည်းပါးတဲ့ Vape ကိုတော့ ဒီဘက်ခေတ်လူငယ်တွေအများစုက ဆေးလိပ်အစားထိုးအဖြစ်နဲ့သာမက ခေတ်နဲ့အညီဖြစ်ဖို့အတွက်ကိုပါ သောက်သုံးလာကြတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒီအခါမှာ Vape သောက်သုံးခြင်းက ဆေးလိပ်လိုမျိုး ကျန်းမာရေးအတွက်ဆိုးကျိုးတွေဖြစ်ပေါ်လာနိုင်လားဆိုတာ လူတွေအတော်များများသိချင်လာကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် “Health Tips” အစီအစဉ်မှာတော့ Vape သောက်သုံးခြင်းဟာ ကင်ဆာရောဂါဖြစ်စေနိုင်လားဆိုတာကို ကျန်းမာရေးဗဟုသုတအနေဖြင့် တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ကျွန်ုပ်တို့ နေ့စဉ်အသုံးပြုနေကြတဲ့ အီလက်ထရောနစ်ပစ္စည်းတွေ၊ အထူးသဖြင့် ဖုန်း၊ ကွန်ပျူတာ၊ Tablet နဲ့တီဗွီတို့လိုမျိုး ဒစ်ဂျစ်တယ်ပစ္စည်းတွေကို နေ့စဉ်ကြည့်ရှုခြင်းက အချိန်တွေကြာလာတဲ့အခါမှာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်တယ် ဆိုတာကိုတော့ ပရိသတ်တွေအနေနဲ့ အခြေခံအားဖြင့်သိရှိထားကြပြီးဖြစ်မှာပါ။ အထူးသဖြင့် Blue Light တွေပါဝင်တဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ်ပစ္စည်းတွေကို ညအိပ်ရာဝင်ခါနီးအချိန်မှာအသုံးပြုခြင်းက မျက်လုံးကျန်းမာရေးအတွက်သာမက တခြားသော ကိုယ်ခန္ဓာပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်နိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကျန်းမာရေးပညာရှင် တွေက ညအိပ်ရာမဝင်ခင်အချိန်မှာ ဖုန်းတွေ၊ Tablet တွေအသုံးပြုမှုကိုတတ်နိုင်သလောက် ရှောင်ရှားသင့်တယ်လို့အကြံပြု ထားကြတာဖြစ်ပါတယ်။

လူအများစုမှာဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်မှုတွေကိုပြောပါဆိုရင် Panic လို့ခေါ်တဲ့ ကြောက်စိတ်မွှန်ခြင်းနဲ့ Anxiety ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်သောကများခြင်းတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်မှုနှစ်မျိုုးဟာ ယျေဘူယျအားဖြင့်ဆိုရင် တူညီသယောင်ရှိတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း လေ့လာကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာတော့ မတူကွဲပြားမှုတွေရှိနေတယ်ဆိုတာကို အမေရိကန်နိုင်ငံအခြေစိုက် ကျန်းမာရေးဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Healthline ရဲ့ ရေးသားဖော်ပြချက်တွေအရ သိရပါတယ်။ ဒါကြောင့် အခုတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ Panic Attack နဲ့ Anxiety Attack တို့အကြားမှာရှိနေတဲ့ ကွဲပြားခြားမှုအကြောင်းအရာတို့ကို စုစည်းတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

သွေးတိုးရောဂါဆိုတာဟာ လေဖြတ်ခြင်း၊ နှလုံးရောဂါဖြစ်ခြင်း၊ ဦးနှောက်သွေးကြောပေါက်ခြင်းနဲ့ ပိတ်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်လာစေနိုင်တဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ သွေးတိုးရောဂါကို ခံစားနေကြရတဲ့လူအရေအတွက်ဟာဆိုရင် သန်းပေါင်း ၁၀၀၀ မျှရှိပြီး ၂၀၁၀ ခုနှစ်တုန်းကဆိုရင် ဒီရောဂါကြောင့် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းသေဆုံးခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက ဒီသွေးတိုးရောဂါကို အသံတိတ်လူသတ်သမားလို့တောင်မှ တင်စားခေါ်ဝေါ်ထားကြတာဖြစ်ပါတယ်။ သွေးတိုးရောဂါလို့ဆိုရာမှာ အမျိုးအစားများစွာရှိတယ်ဆိုပေမယ့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် “Health Tips” ကဏ္ဍမှာတော့ အဆုတ်သွေးလွှတ်ကြောကြောင့်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ သွေးတိုးရောဂါအကြောင်းနဲ့ ဒီရောဂါကို ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ထိန်းချုပ်ကြမလဲဆိုတာကို တင်ဆက်ပေးသွားချင်ပါတယ်။

ကမ္ဘ့ာကပ်ရောဂါဖြစ်တဲ့ ကိုဗစ်နဲ့ လူသားတို့ ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲဝင်လာခဲ့ရတာ အခုဆိုရင် (၂) နှစ်ကျော် (၃) နှစ်နီးပါး ရှိလို့နေပါပြီ။ ဒီနှစ်ကာလ အတွင်းမှာလည်း မျိုးကွဲပုံစံမျိုးစုံနဲ့ လူသားတို့ရဲ့အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိနေတဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါဟာ အခုလပိုင်းအတွင်း မှာတော့ နောက်ထပ်ပုံစံအသစ်တစ်မျိုးနဲ့ ကူးစက်ပျံ့နှံ့လျက်ရှိနေပါတယ်။ လတ်တလောရက်ပိုင်းအတွင်းမှာဆိုရင်လည်း ကမ္ဘာပေါ်မှာသာမက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုနှုန်းတွေ ပြန်လည် မြင့်တက်လာလျက်ရှိနေတာကို တွေ့ရှိလာရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ လက်ရှိကူးစက်ပျံ့နှံ့လျက်ရှိနေတဲ့ ကိုဗစ်မျိုးကွဲတွေထဲက အိုမီခရွန် BA.4 နဲ့ BA.5 နောက်ဆုံးရအချက်အလက်များကို လက်လှမ်းမီသမျှ မျှဝေတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

မိုးရာသီအချိန်ကာလဟာ ရောဂါပိုးမွှားတွေဖြစ်ပွားဖို့အတွက် အလွယ်ဆုံးသောရာသီဖြစ်တာကြောင့် လူအတော်များများ အလွယ်တကူဖျားနာလွယ်တဲ့ ရာသီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ Health Tips အစီအစဉ်မှာ မိုးရာသီအတွင်း ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိတဲ့ရောဂါတွေနဲ့ အဆိုပါရောဂါများမဖြစ်အောင် ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

လူ့ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းမှာ အရေပြားပြီးရင် ဒုတိယမြောက်အကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ အသည်းဟာဆိုရင် အရွယ်အစားပမာဏ ကြီးသလောက် သူဆောင်ရွက်ရတဲ့လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကလည်း များပြားလှပါတယ်။ ညာဘက်ဝမ်းဗိုက် နံရိုးအိမ်ရဲ့ အောက်မှာတည်ရှိနေတဲ့ အသည်းက အစာချေဖျက်ခြင်းနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် မလိုအပ်တဲ့အဆိပ်အတောက်တွေကို ဖယ်ရှားပေးတာကြောင့် အသည်းကျန်းမာဖို့ဆိုတာဟာ အလွန်အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စတစ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအပတ်ရဲ့ Healt Tips အစီအစဉ်မှာတော့ အသည်းကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး သိရှိထားသင့်တဲ့အကြောင်းအရာတွေကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ကျန်းမာရေးအတွက် ဆိုးကျိုးတွေရှိလာနိုင်တယ်ဆိုပေမယ့်လည်း မစွန့်လွှတ်နိုင်တဲ့ အလေ့အကျင့်တွေထဲမှာ သရေစာစားသုံးမှုက ထိပ်ဆုံးကနေပါဝင်နေလျက်ရှိပါတယ်။ များပြားတဲ့ နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကြောင့် ကိုယ်ပိုင်အချိန်ရရှိဖို့အတွက်တောင်မှ ခက်ခဲနေတဲ့ ဒီနေ့လိုခေတ်ထဲမှာဆိုရင် လူငယ်၊ လူရွယ်တွေအများစုက တစ်နပ်စာ ဗိုက်ဖြည့်ဖို့အတွက်ကို အချိန်ကုန်ခံစဉ်းစားမနေကြတော့ဘဲ လွယ်လင့်တကူဝယ်ယူ ရရှိနိုင်တဲ့ သရေစာမုန့်တွေကိုသာ စားသုံးပြီးဗိုက်ဖြည့်တင်းလေ့ရှိနေကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အခုတစ်ပတ်ရဲ့ Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ သရေစာ လို့ခေါ်တဲ့ အာဟာရပါဝင်မှုနည်းပါးပြီးကိုလက်စထရော များသောအစားအစာ စားသုံးမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးနောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာတွေအကြောင်းကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

သင်ဟာ ညဘက်တွေမှာ အိပ်ပျော်ဖို့ခက်ခဲပြီး အိပ်တဲ့အခါမှာလည်း နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက်နဲ့ အိပ်မပျော်နိုင်ဘဲ မကြာခဏ ဆိုသလိုပြန်နိုးနေတတ်သူတစ်ယောက်ဖြစ်ပါသလား။ ဒါမှမဟုတ် အိပ်ပျော်သွားလို့ ပြန်နိုးလာတဲ့အခါတွေ ကြည်လင် လန်းဆန်းမှုမရှိဘဲ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေတတ်ပါသလား။ တကယ်လို့များ သင်က ဒီလိုအခြေအနေတွေကို တစ်ပတ်မှာ သုံးရက်ခန့်နဲ့ သုံးလတာမျှ ကြုံတွေ့နေရပြီဆိုရင်တော့ သင့်မှာ Insomnia လို့ခေါ်တဲ့ အိပ်မပျော်တဲ့ရောဂါရှိနေပြီလို့ သုံးသပ်နိုင်ပါတယ်။ အိပ်မပျော်တဲ့ရောဂါဟာ ကျန်းမာရေးအခြေအနေတွေကို ဆိုးရွားစေတာကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ အိပ်မပျော်တဲ့ရောဂါ Insomnia နဲ့ပတ်သက်ပြီး သိရှိလေ့လာထားသင့်တဲ့ အကြောင်းအရာ တွေကို မျှဝေတင်ဆက်ပေးသွားချင်ပါတယ်

လူရယ်လို့ဖြစ်လာပြီဆိုရင် အချိန်ကျလာတဲ့အခါမှာ အိုရမယ်၊ နာရမယ်ဆိုပေမယ့်လည်း အရွယ်မတိုင်ခင် အိုမင်းရင့်ရော်တာကတော့ လူတိုင်းမဖြစ်ချင်တဲ့အရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် လူတွေရဲ့ အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို သူ့ရဲ့မျက်နှာအသားအရည်ကိုကြည့်ပြီး ဆုံးဖြတ်ကြတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း ဂျာမန်သုတေသန ပညာရှင်တွေရဲ့ လေ့လာမှုတစ်ခုမှာတော့ အမျိုသမီးတစ်ဦးရဲ့ရင်ဘတ်၊ လက်နဲ့ လက်မောင်းတွေမှာရှိတဲ့ အသားအရည်ပုံစံတွေကနေတစ်ဆင့် သူမရဲ့အသက်အရွယ်ရင့်ရော်မှုကို သိရှိနိုင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် အရွယ်မတိုင်ခင်မှာ အိုမင်းရင့်ရော်မှုကိုလျှော့ချပြီး သဘာဝအတိုင်းနုပျိုလှပတဲ့အသွင်မျိုးရရှိစေဖို့အတွက် ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနေထိုင်စားသောက်သင့်တယ်ဆိုတာကို အခုတစ်ပတ်ရဲ့ Health Tips အစီအစဉ်ကနေ တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

မိမိတို့ရဲ့ ရင်သွေးငယ်တွေကို ရောဂါအနာဘယကင်းဝေးပြီး ကျန်းမာပျော်ရွှင်စွာနဲ့ ကြီးပြင်းစေလိုကြတာက မိဘတိုင်းရဲ့ သဘာ၀ပါ။ ကလေးတစ်ယောက် ဒီလိုကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ ကြီးပြင်းဖို့ဆိုတာကလည်း အာဟာရဓာတ် ပြည့်ပြည့်၀၀နဲ့ ကိုယ်ခံအားကောင်းနေဖို့က အရေးကြီးတာကြောင့် မိခင်တွေအနေနဲ့ ကလေးကို မွေးကင်းစအရွယ် နို့ချိုတိုက်ကျွေးတဲ့အချိန်ကတည်းက သေချာစနစ်တကျတိုက်ကျွေးဖို့လိုအပ်သလို ဖြည့်စွက်စာတွေကျွေးရမယ့် အချိန်တွေမှာလည်း အာဟာဓာတ်ပြည့်၀တဲ့အစားအစာတွေကို ရွေးချယ်တတ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အခုတစ်ပတ်အတွက် တင်ဆက်ပေးသွားမယ့် Health Tips ကဏ္ဍမှာတော့ မိခင်တွေအနေနဲ့ နို့တိုက်အရွယ် ကလေးငယ်တွေအတွက် ဖြည့်စွက်စာကို ဘယ်လိုရွေးချယ်သင့်လဲ၊ ဘယ်အရွယ်မှာ ဘယ်လိုအစားအစာတွေကို ကျွေးသင့်သလဲဆိုတာကို မျှဝေပေးသွားချင်ပါတယ်။

လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ဒုတိယမြောက်အရေးကြီးဆုံးအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အသည်းဟာဆိုရင် ဝမ်းဗိုက်ရဲ့ညာဘက်အပေါ်မှာတည်ရှိပြီး ကိုယ်ခန္ဓာကိုယ်အတွက်မလိုအပ်တဲ့ အဆိပ်အတောက်တွေကို ဖယ်ရှားပေးခြင်း၊ အစာခြေနိုင်ဖို့ သည်းခြေရည်ထုတ်ပေးခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်ပေးရတဲ့ကိုယ်တွင်းကလီစာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ဆောင်ရတဲ့အခါမှာ သည်းခြေအိတ်၊ အစာအိမ်၊ ပန်ကရိယ၊ အူသိမ်၊ အူမကြီးအစရှိတဲ့ ကိုယ်အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေနဲ့ ပူးပေါင်းရတာကြောင့် သင့်ရဲ့ အသည်းဟာ အဆိပ်အတောက်ကင်းစင်နေပြီး ကျန်းမာနေဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ Health Tips မှာတော့ အသည်းမှာရှိတဲ့အဆိပ်အတောက်တွေကို အချိန်တို အတွင်း အမြန်ဆုံးကင်းစင်စေနိုင်မယ့်နည်းလမ်းတွေကိုတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

သွားနဲ့ ခံတွင်းကျန်းမာရေးဟာ အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်လောက်တဲ့အထိ အန္တရာယ်မများပြားဘူးဆိုပေမဲ့လည်း ပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာဖြစ်ပေါ်လာပြီဆိုရင်တော့ ဝေဒနာအလွန်ခံစားရသလို ငွေကုန်ကြေးကျလည်း များပြားတယ်ဆိုတာကို သွားပြဿနာ (သို့မဟုတ်) ခံတွင်းပြဿနာတွေခံစားရဖူးသူတိုင်း နားလည်သိရှိပြီးဖြစ်မှာပါ။ ဒီလိုပြဿနာတွေ မကြုံတွေ့ရဖို့ အတွက်ကတော့ ငယ်စဉ်အရွယ်ကတည်းက သွားနဲ့ ခံတွင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ အလေ့အကျင့်တွေကို ပြုလုပ်ထားသင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မေမေတို့အနေနဲ့ ကလေးငယ်တွေရဲ့ သွားနဲ့ခံတွင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုမျိုးအကြောင်းအရာတွေကို သိရှိထားသင့်သလဲ၊ ဘယ်လိုနည်းလမ်းတွေနဲ့ ကလေးတွေရဲ့ သွားနဲ့ခံတွင်းကို ဂရုစိုက်ပေးသင့်လဲဆိုတာကို ဒီတစ်ပတ် အတွက် Health Tips အစီအစဉ်ကနေဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

Eating Disorders လို့ခေါ်တဲ့ အစားအသောက်မူမမှန်မှုရောဂါဟာ အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်သည်အထိ အန္တရာယ်များတယ်ဆိုတာကို သင်သိပါသလား။ တချို့တွေကတော့ ဒီရောဂါကို နာမည်ကြည့်ပြီး အစားအသောက်ပုံစံမမှန်ကန်တာကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေး ထိခိုက်တဲ့ရောဂါလို့ ထင်ကောင်းထင်ကြမှာပါ။ တကယ်တမ်းမှာတော့ Eating Disorders ဆိုတာက ခန္ဓာကိုယ် အလေးချိန်နဲ့ပတ်သက်လို့ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေများပြားရာကနေ စတင်ဖြစ်ပေါ်လာတာဖြစ်ပြီး သေချာမကုသဘဲ ပေါ့ပေါ့လျော့လျော့နေမယ်ဆိုရင် အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်တဲ့အထိ အန္တရာယ်များတဲ့ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ အစားအသောက်မူမမှန်မှုရောဂါ (Eating Disorders) နဲ့ပတ်သက်လို့ သိရှိထားသင့်တဲ့ဗဟုသုတတွေအကြောင်းကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့အသိပညာဗဟုသုတတွေ ကြွယ်၀လာတဲ့ ဒီနေ့လိုခေတ်ကြီးထဲမှာ လူတွေအများစုကလည်း သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် နေ့စဉ်လိုအပ်တဲ့အာဟာရဓာတ်တွေကို ဖြည့်တင်းပေးနိုင်ဖို့ ဖြည့်စွက်အားဆေးမျိုးစုံကို သုံးစွဲမှီဝဲနေကြပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း စျေးကွက်စီးပွားရေးကို အကွက်မြင်တတ်ကြတဲ့သူတွေက ဖြည့်စွက်အားဆေးတွေကို အနံ့အရသာအမျိုးမျိုးနဲ့သာမက အသွင်ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ပါထုတ်လုပ်ရောင်းချနေကြလျက်ရှိပြီး သုတေသီတွေရဲ့ ရှာဖွေမှုတွေအရကတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းမှာတင် အကြောင်းအရင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဖြည့်စွက်အားဆေးသောက်သုံးကြတဲ့ လူပမာဏဟာ နိုင်ငံ့လူဦးရေရဲ့ထက်ဝက်ခန့်ရှိနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ခေတ်မှီနည်းပညာတွေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်နေတဲ့ ဒီနေ့လိုခေတ်အချိန်အခါမျိုးမှာ လူသားတွေအတွက် ထိတွေ့မှု အများဆုံးသောအရာကတော့ ဒစ်ဂျစ်တယ်ပစ္စည်းတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒစ်ဂျစ်တယ်ပစ္စည်းလို့ဆိုရာမှတော့ ခေတ်မှီပြီး ဆန်းသစ်တဲ့နည်းပညာတွေနဲ့ ထုတ်လုပ်ထားတဲ့စက်ပစ္စည်းတွေအားလုံးပါဝင်ပြီး အဲဒီထဲကမှ လူတွေနဲ့ နေ့တဓူ၀ အမြဲတမ်းလိုလိုအတူရှိနေတဲ့အရာတွေကတော့ ဖုန်း၊ ကွန်ပြူတာ၊ တီဗွီအစရှိတဲ့ ဖျော်ဖြေရေးနဲ့ ဆက်သွယ်ရေး ဆိုင်ရာ ပစ္စည်းတွေဖြစ်တာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးဖုန်းတွေ၊ ကွန်ပြူတာတွေနဲ့ တီဗွီတွေကို တစ်နေ့တာလုံးနီးပါး  အသုံးပြုရတဲ့သူတွေမှာဆိုရင် တခြားသူတွေထက် မျက်စိကျန်းမာရေးပြဿနာကို ပိုမိုတွေ့ကြုံရနိုင်ချေများတာ ကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ “ဒစ်ဂျစ်တယ်ပစ္စည်းများနှင့်မျက်စိကျန်းမာရေး” အကြောင်းကို ဆွေးနွေးတင်ဆက်ပေးသွားချင်ပါတယ်။

၂၀၁၀ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းလောက်စတင်ပြီး ဒီနေ့အချိန်အထိ လူငယ်၊ လူရွယ်တွေအကြားမှာ လူကြိုက်များခေတ်စားနေတဲ့ အစားအသောက်တစ်မျိုးကတော့ Bubble Tea ပဲဖြစ်ပါတယ်။ Bubble Tea ဆိုင်တွေဆိုတာဟာလည်း Shopping Mall တွေမှာသာမက ရပ်ကွက်တွေထဲမှာ ဖွင့်လှစ်နေလျှက်ရှိကာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာဆိုရင် Bubble Tea ရောင်းချတဲ့ဆိုင်တွေဆိုတာ လက်ညှိုးထိုးမလွဲလောက်အောင် ပေါများလွန်းလှပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း Bubble Tea ကို Milk Tea, Peral Tea, Tapioca Tea, Boba Tea ဆိုပြီး အစရှိသဖြင့် နာမည်မျိုးစုံသတ်မှတ်ခေါ်ဝေါ်ထားကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ရင်သားကင်ဆာဟာဆိုရင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အမျိုးသမီး ၈ ယောက်မှာ ၁ ယောက်ဖြစ်ပွားလေ့ရှိတဲ့ရောဂါမျိုးဖြစ်ပြီး အဖြစ်များဆုံးကင်ဆာမျိုးဖြစ်တယ်လို့ပြောရမယ်ဆိုလည်း မမှားပါဘူး။ ရင်သားကင်ဆာဆိုတာမျိုးက တစ်ခါတစ်လေမှာ ရောဂါလက္ခဏာတွေ စောစီးစွာပြသလေ့မရှိသလို နာကျင်မှုလည်းမရှိတာကြောင့် အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ စောစောစီးစီးသိရှိအောင် ပုံမှန်စစ်ဆေးဖို့အတွက် အရေးကြီးပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှ Cancer Society ရဲ့ လမ်းညွှန်ချက်အရဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေဟာ အသက် ၄၀ အရွယ်ကစတင်ပြီး ၁ နှစ် ၁ ကြိမ် (သို့မဟုတ်) ၂ နှစ် ၁ ကြိမ် ရင်သားဓာတ်မှန်ရိုက်ပြီး စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ တကယ်လို့ ဒီလိုမစစ်ဆေးဖြစ်ဘူး ဆိုရင်လည်း အိမ်ထောင်သည်ဖြစ်စေ၊ အပျိုဖြစ်စေ ရင်သားမှာ အကျိတ်တွေ၊ အဖုတွေ၊ အလုံးတွေ ရှိ၊ မရှိတာကို မိမိကိုယ်တိုင်လက်နဲ့ စမ်းသပ်စစ်ဆေးနိုင်ပါတယ်။

Angina (သို့မဟုတ်) ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်းဆိုတာကတော့ နှလုံးသွေးကြောတွေကျဉ်းမြောင်းတာကြောင့် နှလုံးကြွက်သားဆီကို သွေး၊ အောက်ဆီဂျင်နဲ့ ဂလူးကို့စ်တို့ အလုံအလောက်မရောက်ရှိတော့တဲ့အတွက် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ဝေဒနာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဝေဒနာဟာ အသက်အန္တရာယ်ကို မထိခိုက်နိုင်ဘူးဆိုပေမယ့်လည်း နှလုံးလေဟပ်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ရုတ်တရက် နှလုံးရပ်တန့်ခြင်းတို့ကိုဖြစ်စေနိုင်ပြီး ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြင်းထန်စွာပြုလုပ်တဲ့အချိန်၊ စိတ်ခံစားမှုပြင်းထန်တဲ့အချိန်တွေနဲ့ စိတ်လှုပ်ရှားမှုအမြင့်ဆုံး ဖြစ်နေတဲ့အချိန်တွေမှာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံတွေ ပြောင်းလဲပြီး စနစ်တကျနဲ့ဆေးကုသမှုခံယူမယ်ဆိုရင်တော့ ဝေဒနာကိုသက်သာစေနိုင်ပြီး အကျိူးဆက်‌ဖြစ်ပေါ်နှုန်းကိုလည်း လျှော့ချပေးနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

အိမ်ထောင်သည်အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ လက်ထပ်ပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလကိုတော့ တစ်သက်မှာ တစ်ခါ အနည်းဆုံးဖြတ်သန်းကြရတာ သဘာ၀ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကာလဟာလည်း အမျိုးသမီးတွေတိုင်းအတွက် အလှပဆုံးသော အခိုက်အတန့်ကာလတွေဖြစ်တယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဟော်မုန်းပြောင်းလဲမှုတွေကြောင့် စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း၊ စိုးရိမ်စိတ်များပြားခြင်းတို့လည်း ဒီလိုအချိန်မျိုးမှာဖြစ်ပေါ်ခံစားကြရတာများပါတယ်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ဒီတစ်ပတ်Health Tips ကဏ္ဍမှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်လောင်းတွေအနေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလတစ်လျှောက်ကို ကျန်းမာပျော်ရွှင်စွာဖြတ်သန်းဖို့ ဘယ်လိုနည်းလမ်းမျိုးတွေကို လိုက်နာကျင့်သုံးသင့်လဲဆိုတာကို တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

ယောဂ (Yoga) ဆိုတဲ့ စကားလုံးကိုတော့ ဒီနေ့ခေတ်ကာလရဲ့လူတိုင်းနီးပါး ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်ကြပြီးဖြစ်မှာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း ယောဂ ဆော့ကစားခြင်းကြောင့်ရရှိလာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုူးကျေးဇူးတွေ၊ ယောဂနဲ့ပတ်သက်တဲ့ တခြားသောအကြောင်းအရာ တွေကို လေ့လာသိရှိကြတဲ့သူတွေကတော့ ရာခိုင်နှုန်းအနည်းငယ်မျှသာရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီတစ်ပတ်အတွက် “Health Tips” အစီအစဉ်မှာ ယောဂဆော့ကစားခြင်းကြောင့်ရရှိလာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးတွေအကြောင်း ကိုတင်ဆက်ပေးဖို့အတွက် ရွေးချယ်ပေးထားပါတယ်။

Pink Eye လို့လည်းသတ်မှတ်ခေါ်ဝေါ်ကြတဲ့ မျက်မြှေးရောင်ရမ်းခြင်းဟာဆိုရင် မျက်စိနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ရောဂါတွေထဲမှာ အဖြစ်များလေ့ရှိတဲ့ ရောဂါပြဿနာတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ မျက်မြှေးရောင်ရမ်းခြင်း ဆိုတာကတော့ မျက်စိရဲ့အဖြူရောင် အစိတ်အပိုင်းနေရာတွေမှာ အနီရောင် (သို့မဟုတ်) ပန်းရောင်တွေ ဖြစ်ပေါ်လာတာဖြစ်ပြီး ဒီလက္ခဏာတစ်ရပ်ဟာဆိုရင် မျက်လုံးရဲ့အတွင်းအစိတ်အပိုင်းတွေကို ကာကွယ်ပေး တဲ့ အလွှာတွေမှာ ပိုးဝင်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ရောင်ရမ်းခြင်းတွေ ဖြစ်နေပြီဆိုတာကို သိရှိစေနိုင်တဲ့ အချက်တစ်ချက်ဖြစ်ပါတယ်။ မျက်မြှေးရောင်ရမ်းခြင်းက အသက်အရွယ်နဲ့ ကျား၊ မ မရွေး ဖြစ်နိုင်သလို မျက်မှန်တပ်တဲ့သူတွေမှာရော၊ မျက်မှန်မတပ်တဲ့သူတွေမှာပါ အဖြစ်များတဲ့မျက်စိပြဿနာတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးမှာတော့ ပိုမိုအဖြစ်များလေ့ရှိတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ မျက်မြှေးရောင်ရမ်းခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပရိသတ်တို့အနေနဲ့ သိရှိထားသင့်တဲ့ မှတ်သားစရာဗဟုသုတတွေကို Health Tips အစီအစဉ်ကနေ တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

အသည်းအဆီဖုံးခြင်းဟာဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံမှာသာမက ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှလူသန်းပေါင်းများစွာမှာပါ အဖြစ်များလျက်ရှိတဲ့ အသည်းရောဂါ တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ အသည်းအဆီဖုံးခြင်းဆိုတာကတော့ အသည်းမှာ အဆီတွေစုပုံလာရာကနေဖြစ်ပေါ်လာတာကြောင့်ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်ပြီး အသည်းရဲ့အလေးချိန်ထဲက ၅ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိဟာ အဆီတွေကြောင့်ဖြစ်နေပြီဆိုပါက ဒီလိုအခြေအနေမျိုးကို အသည်းအဆီဖုံးနေပြီလို့ သတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။ အခုတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်မှာတော့ အသည်းအဆီဖုံးခြင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ပရိသတ်ကြီးတို့သိရှိထားသင့်တဲ့ ကျန်းမာရေးဗဟုသုတအကြောင်းအရာတွေနဲ့ အသည်းအဆီဖုံးခြင်းကို လျှော့ချနိုင်ဖို့အတွက် ဘယ်လိုမျိုးအစားအသောက်တွေကို ရွေးချယ်စားသုံးပေးသင့်ဆိုတာ စီစဉ်တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

လူတိုင်းလူတိုင်း အိပ်စက်တဲ့အချိန်မှာ အိပ်မက်တွေမက်ဖူးကြမှာပါ။ လူတွေအများစုကတော့ အိပ်စက်တဲ့အခါမှာ အိပ်မက်တွေမက်ရင် အိပ်ရေး၀တယ်လို့ သတ်မှတ်ကြလေ့ရှိပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေရဲ့ ရှာဖွေလေ့လာမှု အသစ်တွေမှာ ဆိုရင်လည်း အိပ်မက်မက်ခြင်းက ဆုံးဖြတ်ချက်ကောင်းတွေချတဲ့နေရာမှာ အထောက်အကူ ဖြစ်စေတယ်လို့ တွေ့ရှိထားကြ ပါတယ်။ ဒါဆို အိပ်မက်မက်ခြင်းနဲ့ပတ်သက်လို့ ပရိသတ်တို့အနေနဲ့ သိရှိထားသင့်တဲ့ ဗဟုသုတအကြောင်းအရာတွေကို MI Radio ရဲ့ “Health Tips” အစီအစဉ်ကနေ တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

သင် နေ့စဉ်စားသုံးနေတဲ့ အစားအစာတွေထဲမှာပါဝင်နေတဲ့ အချိုမှုန့် (ခေါ်) ဟင်းခတ်မှုန့်အကြောင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး သင့်အနေနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ လေ့လာထားမိပါသလဲ။ အချိုမှုန့်စားသုံးခြင်းဟာ‌ လူတွေပြောကြသလိုမျိုး တကယ်ပဲ ကျန်းမာရေးအတွက် ဆိုးကျိုးတွေရှိနိုင်သလား။ နောက်ဆုံးပြုလုပ်ထားတဲ့ သုတေသနရလဒ်တွေမှာရော ဘယ်လိုဖော်ပြထားသလဲဆိုတာကိုတော့ ဒီတစ်ပတ်အတွက် Health Tips အစီအစဉ်ကနေ တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။

အပူပိုင်းဒေသတွေမှာရှင်သန်ပေါက်ရောက်တဲ့ ရှားစောင်းလက်ပပ်ဟာဆိုရင် အသားအရည်အတွက်သာမက ခန္ဓာကိုယ် ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း အလွန်အကျိုးကျေးဇူးများပြားတဲ့ ဆေးဘက်ဝင်အပင်တစ်မျိုးဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ပရိသတ်တွေအနေနဲ့ သိရှိနားလည်ထားမှာပါ။ ရှားစောင်းလက်ပပ်ကို အသုံးပြုနည်းများစွာရှိတဲ့ထဲက ဒီကနေ့မှာတော့ ရှားစောင်းလက်ပပ်ကို ဘယ်လိုမျိုးအရေပြား ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းတဲ့နေရာမှာအသုံးပြုနိုင်သလဲဆိုတာနဲ့ ရှားစောင်းလက်ပပ်အပင်နဲ့ပတ်သက်လို့ သိထားသင့်တဲ့အချက်လေးတွေကို ပရိသတ်ကြီးများကိုပြောပြ ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

Allergy (အလာဂျီ)ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ခုခံအားစနစ်ချိုယွင်းမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ဓါတ်မတည့်မှု အမျိုးအစား တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ မတည့်တဲ့အရာတစ်ခုခုနဲ့ ထိတွေ့မိတဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်က ချက်ချင်းတုန့်ပြန် လိုက်တဲ့အခါ အလာဂျီဆိုတဲ့အရာ ဖြစ်လာတာပါ။ အလာဂျီဖြစ်စဥ်က အလွန်မြန်ပေမယ့် ရှောင်ရှားလို့ လည်းရပါတယ်။